„Przyszłość przeszłości. Opowiedzieć Europę Środkową na nowo” – debata

26 maja (piątek), godz. 18.15 – 19.45, Scena Duża Teatru Powszechnego w Warszawie

➤ prowadzenie: prof. Iwona Kurz 

➤ uczestniczki i uczestnicy: 
– Kateryna Babkina – ukraińska pisarka, dziennikarka, poetka i scenarzystka
– prof. Przemysław Czapliński – krytyk literacki, profesor literatury współczesnej, pracuje w Instytucie Filologii Polskiej UAM 
– prof. Simona Škrabec – słoweńska literaturoznawczyni, eseistka i tłumaczka
– prof. Jan Sowa – socjolog, kulturoznawca, teoretyk i badacz społeczny, wykładowca na Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie.

Wojna w Ukrainie z jednej strony zmusza do tego, by na nowo wracać do historii, uwikłanej w propagandowe narracje imperialne, a z drugiej każe zawiesić konflikty i rozliczenia, jak choćby w przypadku przeszłości polsko-ukraińskiej. Wspólna wizyta na Cmentarzu Łyczakowskim prezydenta Polski i Ukrainy być może była jedynie symbolicznym gestem czasu wojny – a może okaże się zapowiedzią rzeczywistego zwrotu w myśleniu o wspólnej historii. A to tylko jeden epizod w długiej historii wojen, pogromów i konfliktów w regionie, nazwanym przez Timothy’ego Snydera „skrwawionymi ziemiami”.

Postulowana w toczącej się wojnie kulturowej dekolonizacja musi objąć nie tylko nasz stosunek do kultury rosyjskiej i pozycje zajmowane wobec Rosji, ale również wzajemne relacje pomiędzy krajami w regionie – w układzie konfiguracyjnym, a nie w ciągłym „pomiędzy” Zachodem (Europą) a Wschodem (Rosją) – oraz stosunek do historii w każdym z nich z osobna. Debata dotyczy zatem naszej wspólnej przeszłości – jak jest opowiadana w micie, w historii i w literaturze, na ile ta opowieść się zmienia oraz jak mogłaby się zmieniać.