List otwarty do Prezydenta Rzeszowa Tadeusza Ferenca
Szanowny Panie Prezydencie,
środowisko teatralne i ludzie kultury z najwyższym niepokojem śledzą napływające od kilku dni informacje związane z Pana działaniami i publicznymi wypowiedziami w sprawie powstającego w rzeszowskim Teatrze Maska spektaklu „#chybanieja” w reżyserii Pawła Passiniego. Cieszy nas, że po kilku dniach niepewności dyrekcja teatru potwierdziła kontynuację prac nad przedstawieniem, wypełniając tym samym swoje zobowiązania wobec twórców i publiczności. Nie zamyka to jednak sprawy, bo Pana działania są wyrazem jawnego naruszenia prawa regulującego relacje instytucji kultury i organizatorów, a jako takie skutkują naruszeniem praw konstytucyjnych nas wszystkich.
Jak wynika z wiadomości przekazanych opinii publicznej przez twórców spektaklu i dyrekcję teatru, usiłował Pan wstrzymać pracę nad spektaklem za pomocą przekazanej dyrekcji ustnej decyzji. Słyszymy także, że stało się to po interwencji Kurii Rzeszowskiej. Choć Kuria zaprzecza takim doniesieniom, naszej uwadze nie może ujść bezpośredni kontekst tych wydarzeń: jednym z wątków przedstawienia jest problem pedofilii w Kościele katolickim, tymczasem biskup Diecezji Rzeszowskiej, Jan Wątroba, znalazł się na przekazanej Papieżowi Franciszkowi przez Fundację „Nie lękajcie się” liście hierarchów, którzy ukrywali przypadki pedofilii. Spektakl dotyka więc niezwykle ważnej społecznie i trudnej kwestii – z tej racji zasługuje na szczególną ochronę i wsparcie ze strony instytucji, w której toczy się praca, a także władz publicznych.
Pana publiczne wypowiedzi w tej sprawie odsłaniają zatrważające niezrozumienie obowiązków i roli władz samorządowych wynikających z Ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej. Narusza Pan autonomię programową instytucji artystycznej, próbując dopuścić się aktu cenzury prewencyjnej.
Chcielibyśmy dowiedzieć się, jak w tym kontekście rozumie Pan konstytucyjny nakaz działania w granicach i na podstawie prawa (art. 7), konstytucyjny zakaz cenzury prewencyjnej (art. 54) oraz konstytucyjną wolność twórczości artystycznej (art. 73)?
Jest to dla nas sprawa najwyższej wagi. Mając poczucie wspólnej odpowiedzialności za stan spraw publicznych, który zależy od determinacji obywateli do tego, by bronić demokratycznego ładu i swoich praw, oraz wypełniając konstytucyjny obowiązek troski o dobro wspólne (art. 82), domagamy się na podstawie art. 2 ust. 1 i art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (j. t. Dz. U. z 2016 r. poz. 1764 ze zm.) w trybie informacji publicznej pełnego wyjaśnienia tej sytuacji, przesłania skanów wszelkich dokumentów (decyzje, zarządzenia, inne) dotyczących ingerencji Prezydenta w tę sprawę i wskazania podstaw prawnych podjętych przez Pana działań. Kultura jest dobrem wspólnym, jej nieodzowną część stanowi zagwarantowana przez prawo autonomia instytucji kultury i konstytucyjna wolność twórczości artystycznej. Naruszanie którejkolwiek z tych wartości narusza prawa nas wszystkich.
Prosimy nasz List otwarty potraktować jako wniosek z art. 241 kodeksu postępowania administracyjnego i odnieść się do wszystkich poruszonych w nim zagadnień.
List można cały czas podpisywać, pisząc na adres: biuro@forumprzyszloscikultury.pl
Sygnatariusze:
Agata Adamiecka-Sitek
Natalia Babińska
Andrzej Bartnikowski
Agata Baumgart
Edwin Bendyk
Agnieszka Błońska
Michał Borczuch
Ewa Borguńska
Marta Bryś
Anna Róża Burzyńska
Michał Buszewicz
Beata Chmiel
Łukasz Chotkowski
Sylwia Chutnik
Andrzej Chyra
Sebastian Cichocki
Tomasz Cymerman
Tomasz Cyz
Alina Czyżewska
Maria Dąbrowska-Majewska
Jacek Dehnel
Agata Diduszko-Zyglewska
Paweł Dobrowolski
Joanna Drozda
Wojciech Dudzik
Krystyna Duniec
Katarzyna Dworak
Agata Dyczko
Dobromir Dymecki
Natalia Dzieduszycka
Magda Fertacz
Lena Frankiewicz
Beata Fudalej
Alina Gałązka
Agnieszka Glińska
Jacek Głomb
Mikołaj Grabowski
Piotr Gruszczyński
Mikołaj Grynberg
Agnieszka Holland
Agnieszka Jakimiak
Barbara Janczewska
Jolanta Janiczak
Łukasz Jaskuła
Marek Kalita
Paweł Kamza
Karolina Kapralska
Anna Karaban
Marta Keil
Tomasz Kireńczuk
Wojtek Klemm
Krzysztof Knittel
Leszek Kolankiewicz
Krzysztof Kopka
Joanna Kos-Krauze
Marcin Kościelniak
Joanna Krakowska
Zbigniew Kraska
Romuald Krężel
Agata Kucińska
Igor Kujawski
Maciej Kurpiewski
Iwona Kurz
Monika Kwaśniewska
Danuta Labijak
Marcin Liber
Małgorzata Litwinowicz-Droździel
Krzysztof Lubczyński
Krystian Lupa
Cezary Łazarewicz
Paweł Łysak
Aldona Machnowska-Góra
Janusz Majcherek
Marta Malikowska
Miłosz Markiewicz
Tomasz Miłkowski
Marta Miłoszewska
Zygmunt Miłoszewski
Piotr Morawski
Paweł Mościcki
Radek Musioł
Elwia Niewiera
Dorota Ogrodzka
Agnieszka Olsten
Mariusz Orski
Joanna Ostrowska
Artur Pałyga
Roman Pawłowski
Maciej Podstawny
Jacek Poniedziałek
Agata Puszcza
Lech Raczak
Norbert Rakowski
Krzysztof Rekowski
Grzegorz Reske
Maksymilian Rogacki
Wiktor Rubin
Piotr Rudzki
Rafał Sabara
Marzena Sadocha
Małgorzata Sikorska-Miszczuk
Agata Siwiak
Piotr Skiba
Jakub Skrzywanek
Tadeusz Słobodzianek
Anna Smolar
Justyna Sobolewska
Beata Stasińska
Kaja Stępkowska
Igor Stokfiszewski
Jakub Syrkowski
Paweł Szkotak
Magda Szpecht
Paweł Świątek
Weronika Szczawińska
Małgorzata Szczęśniak
Paweł Sztarbowski
Katarzyna Szustow
Bartosz Szydłowski
Izabela Szymańska
Michał Szymko
Katarzyna Szyngiera
Jan Tomaszewicz
Edyta Torhan
Rafał Urbacki
Katarzyna Waligóra
Krzysztof Warlikowski
Marek Waszkiel
Piotr Wawer Jr
Piotr Wątroba
Mateusz Węgrzyn
Romuald Wicza-Pokojski
Barbara Wiśniewska
Łukasz Witt-Michałowski
Adam Wojtyszko
Paweł Wolak
Julia Wyszyńska
Bartosz Zaczykiewicz
Michał Zadara
Anna Zakrzewska
Maria Zmarz-Koczanowicz
Bartosz Żurowski